… haat zijn kinderen. Het is een oud Nederlands spreekwoord dat zijn inspiratie vond in het Oude Testament.  Samen met gezegden als “de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet” en “Een wit voetje halen” zal deze Bijbelse wijsheid uit ons gedekoloniseerd vocabularium geschrapt worden. 

Op radiofonische wijze ontwaakte ik vandaag met een nieuwsitem over de “pedagogische tik”. Het politieke gebakkelei over de “saflet” laait weer op. België en Tsjechië zijn de enige landen waar de pedagogische tik nog niet in het strafwetboek staat.  Pedagoog Theo Francken doet wat hij het beste kan: Twitteren. In een tweet postuleerde hij geen lichamelijke of psychische schade te lijden van de oorvegen die dokter Francken al eens uitdeelde. Een gevaarlijke tweet want het zette kwaad bloed bij een aantal Tsjeven en was meteen goed voor een rondje bekvechten onder de verkozenen des volks. De opvoedkundige tik is “not done” in onze poco-cratie en hoort thuis onder de noemer kindermishandeling. Is dat echt zo? 

Na meer dan een halve eeuw kan ik al eens reminisceren over mijn vlegeljaren. Pa Jean verkocht mij ook al eens een oplawaai na kattenkwaad of ongehoorzaamheid. Mijn vader had dan ook nog de gewoonte om mij terug te sturen naar de plaats van delict om mijn verontschuldigingen aan te bieden. Ben ik er slechter van geworden? Ik denk het niet. Werd ik mishandeld? Absoluut niet! Ik hield en hou nog altijd van pa zaliger. 

Het waren andere tijden. Ondertussen leven we in een gesedeerde samenleving. We doen alles om pijn, stress en onbehagen te vermijden. Tradities en oude parentale structuren staan in de weg van onze persoonlijke vrijheid en maatschappelijke gelijkheid. We zijn allergisch geworden voor pijn en moeilijkheden.

Specialisten en wetenschappers claimen de waarheid over de pedagogische tik: Het is slecht! Harvard-wetenschappers vlooiden uit dat een “lichte vorm van geweld” en “zware mishandeling” hetzelfde effect hebben op de ontwikkeling van kinderhersenen. Ik vraag me af hoe ze dat onderzoek gevoerd hebben? 

Generaties lang werden muilperen uitgedeeld. Toch is de mensheid niet uitgestorven. Integendeel, in onze hedonistische maatschappij mag niets pijn doen. Het resultaat is een cultuur van slachtofferschap. Niet alleen de saflet maar ook woorden, discussies en opmerkingen geven aanleiding tot conflictsituaties. Het overwinnen van moeilijkheden en oplossen van moeilijke situaties valt ons steeds zwaarder. Wat ons nog meer kwetst dan een “pedagogische tik” is de waarheid. Het gevolg is wollig taalgebruik en zaken die we niet meer willen benoemen. Stoute kinderen bestaan niet (meer) en een pak voor de broek dus ook niet.

De draai rond mijn oren was met liefde gegeven. Het heeft me gesterkt en geleerd voor het latere leven. Nu besef ik dat het me weerbaarder gemaakt heeft. Ik was ooit het brildragende dikkertje van de klas, voer voor de pestkoppen. Met de opgebouwde “veerkracht” en de kennis dat “pijn” een goede motivator is voor verandering van gedrag ben uit het kabinet van de kinderpsycholoog gebleven. Een stevige trap in de kloten van de bully en na de strafstudie een oelewapper van pa, … het is een kleine prijs voor mentale rust gedurende de rest van het schooljaar.  

Er is geen gebrek aan respectloze, irritante larfjes, pestkoppen en verwende nesten. Teleurstelling, pijn en tegenslag kan je niet vroeg genoeg aanleren want het leven zit er vol van.  “Wie de roede spaart, haat zijn kinderen”.